Nee tegen de oorlog

01-03-’03

Vrijdagavond 14 februari besloot ik na enige aarzeling de volgende dag toch naar Amsterdam te gaan om publiekelijk nee te zeggen tegen een oorlog tegen Irak. Voornaamste overweging: dit middel is erger dan de kwaal. Het terrorisme dat de Amerikanen een slag denken toe te brengen wordt op termijn bevorderd, moeten we vrezen. Dit historische novum van een preventieve oorlog lijkt me uiterst bedenkelijk. Oorlog voeren om oorlog te voorkomen? De zinnigheid van zo'n onderneming wil me nog niet evident worden. Het moet eerder absurd heten. Als Saddam geen massa-vernietigingswapens heeft is een aanval minder urgent, heeft hij ze wel, dan slaat hij meedogenloos terug.

Mij heeft het goed gedaan dat in Amsterdam 70.000 mensen de kou trotseerden om hun nee uit te spreken. Nog verheugender was het dat hun aantal in Londen, Rome en Madrid zelfs meer dan een miljoen was. Ongekende aantallen. 90 % van de Engelsen hebben bezwaar tegen het beleid van Tony Blair, die nu toch ook de inspecties van de VN nog een serieuze kans wil geven. Demonstreren is niet helemaal zinloos. Het is beter dan gelaten afwachten. Beter dan schouderophalende onverschilligheid. Een niet tot vredesdemonstraties bereide vredelievende heb ik altijd beschouwd als een gelovige die niet naar de kerk meent te moeten gaan om te geloven. Je moet in de benen voor beide. Anders blijft het bij vrome intenties, die zich niet incarneren in een lijfelijke daad.

De late ochtendtrein van Delft naar Amsterdam was al hoopgevend vol. Overwegend jong volk, dat niet meer geleerd heeft voor ouderen op te staan, maar overigens niet alleen aan zichzelf denkt. Dat beeld werd in Amsterdam bevestigd. Veel jongeren, niet alleen maar ouwe pacifistische knarren. Opvallend veel blanke jongeren, hetgeen op het Damrak opmerkelijk is, omdat daar doorgaans driekwart van de passanten gekleurd is. Op dat Damrak liep de stoet al vast en hadden we een uur vertraging, trappelen in de kou, maar geen wanklank gehoord. De meegedragen en opgestoken leuzen waren gematigd. 'Niet namens mij.' Dat mag de wereld weten. Ik was overigens van plan de demonstratie te verlaten als er b.v. al te grove anti-israël geluiden hadden geklonken, zoals misschien te vrezen viel. Ik vond daartoe geen aanleiding. Natuurlijk zullen de motieven om te demonstreren divergent zijn, zoals zou blijken bij enige analyse. Ook niet allemaal even zuiver op de graat, maar wie zich altijd boven de politieke zondaars stelt, zie toe of hij daarin zelf ook geen zondaar is. Ik denk het eigenlijk wel.
(c) Rens Kopmels